Polski granatnik wz.36

źródło: wikipedia

Polski granatnik wz.36

Prace konstrukcyjne nad granatnikiem rozpoczęto w 1927 roku w centralnej Szkole Strzelań w Toruniu, a następnie kontynuowano je w Instytucie Badań Materiałów Uzbrojenia w Warszawie. W rezultacie tych prac powstał granatnik wz. 30, który zaczęto produkować w firmie Perkun w Warszawie. Dalsze prace konstrukcyjne mające na celu udoskonalenie granatnika były prowadzone do 1935 roku. Ostatecznie w 1936 roku po badaniach kwalifikacyjnych przyjęto udoskonalony granatnik oznaczony jako wzór 36.



Granatnik posiadał gładkościenną lufę, której tylna część była osadzona na podstawie zwanej stopą, a przednia opierała się na składanym w czasie marszu dwójnogu. Konstrukcja i zasada działania granatnika jest bardzo ciekawa ponieważ granatnik strzelał pod stałym kątem a jego donośność była regulowana specjalnym zaworem. Ilość gazów kierowana do rury na wierzchu lufy granatnika przez ustawiany i skalibrowany regulator gazowy decydowała o jego zasięgu. Zmiana zasięgu strzału odbywała się więc o wiele szybciej i precyzyjniej a także bezpieczniej niż w przypadku podobnych konstrukcji moździerzy w których dla zmiany zasięgu ostrzału trzeba było zmieniać kąt pochylenia lufy. Przy stopce granatnik posiadał poziomicę i urządzenie spustowe. Odpalanie realizowano za pomocą spustu typu kurkowego umieszczonego przed stopą. Do strzelania stosowano pociski konstrukcyjnie zbliżony do moździerza piechoty typu rozpryskowego wz. 1935, sygnalizacyjne wz. 1931 i ćwiczebne.

Czyli granat można było wsunąć do lufy, sprawdzić wypoziomowanie, ustawić pokrętłem zasięg i ognia. Ten system oprócz widocznych zalet takich jak możliwość bezpiecznego prowadzenia ognia nawet z niewielkich zagłębień czy prowadzenie ostrzału w zakresie 800-100 m bez zmiany ustawienia lufy miał także wadę - przy niestabilnym podłożu granatnik wymagał częstej korekty ustawienia ale to także sprawa wyszkolenia obsługi.

Granatników do września 39 roku wyprodukowano około 3850 i przewidziane były na wyposażenie po jednej sztuce na pluton lub trzy na kompanię. Wychodzi niby to samo ale przy różnym przydziale ich wykorzystanie na polu walki mogło być inne. Do obsługi granatników z tego co wiem przewidywano trzech żołnierzy którzy mieli w specjalnych torbach 20 granatów a zapas amunicji był przewożony na specjalnej biedce.

Najważniejsze zalety tego granatnika to:
- bardzo mały ciężar - tylko 8 kg
- natychmiastowa możliwość otwarcia ognia,
- bardzo duży jak na ten kaliber i ten ciężar granatnika zasięg - 800m,
- bardzo szybka i bezpieczna dla obsługi zmiana zasięgu ostrzału, praktycznie każdy granat nawet przy szybkim strzelaniu można było umieszczać na innej odległości,
- łatwe przenoszenie ważył tyle co rkm wz.28 i szybka zmiana stanowiska

Granatnik wz. 36 przenosił na plecach jeden żołnierz. Ważył tylko o około 3,5 kg więcej niż karabin. Moździerz radziecki był o 4 kg cięższy.
Cena granatnika była o 1/3 niższa niż cena rkmu wz.28.

kraj	nazwa	Kaliber mm	Waga kg	Donośność m	waga pocisku kg
Polska	Wz.36	46	8	800	0,76
Rosja	Wz.1938	50	12	800	0,85
Niemcy	Wz.36	50	14	450	0,83
USA		47	28,3	2200	1,5
Japonia	89	50	6,5	500	0,6
Włochy	Wz.35	45	15	500	0,43
Francja	Brand	47	10	900	0,7