Okręt podwodny ORP Orzeł

Okręt podwodny ORP Orzeł

Okręt podwodny ORP "Orzeł" został zbudowany w stoczni Koninklijke Maatschappij „De Schelde" we Wlissingen w Holandii za pieniądze uzyskane z dobrowolnych składek społeczeństwa polskiego na Fundusz Obrony Morskiej. Wodowanie „Orła" nastąpiło 15.01.1938 roku, a podniesienie biało-czerwonej bandery 2.02.1939 roku. W dniu wybuchu wojny okręt znajdował się w porcie wojennym Gdynia-Oksywie, skąd rankiem odcumował i obrał kurs ku wyznaczonemu sektorowi bojowemu w Zatoce Gdańskiej. Od 5 do 10 września pełnił dozór w rejonie Gotlandii.



15 września zawinął do Tallina w celu wysadzenia na ląd chorego dowódcy. Pod niemiecką presją polski okręt został tam bezprawnie Internowany, częściowo rozbrojony i pozbawiony map. 18.09.1939 roku „Orzeł" wyrwał się z estońskiego portu. Po brawurowej ucieczce sforsował strzeżony przez hitlerowców Sund i 14.10.1939 roku dotarł do Anglii. W szkockiej bazie Dundee poddany był remontowi, po czym rozpoczął służbę patrolową na Morzu Północnym ze znakiem taktycznym „85A".

W pół roku odbył 7 patroli w toku piątego z kolei zatopił niemiecki transportowiec „Rio de Janeiro”, wiozący oddziały inwazyjne do Norwegii. 23.05.1940 roku okręt rozpoczął patrol, z którego już nie powrócił. Słuch o nim zaginął, gdy znajdował się koło Helgolandu. Przypuszcza się, że zatonął wskutek wybuchu miny albo też w wyniku omyłkowego storpedowania przez holenderski okręt podwodny.

Dane taktyczno-techniczne:
wyporność - 1110/1650 ton;
uzbrojenie - 1 działo 105 mm, 2 działka plot. 40 mm (1xII), 14 wyrzutni torpedowych 550 mm (20 torped);

napęd - silniki Diesla o mocy 4740 KM, silniki elektryczne o mocy 1000 KM;
prędkość - 20/10 węzłów;
załoga - 56 (62) ludzi.

Dowódcy „Orła": kmdr ppor. Henryk Kłoczkowski (2.02.-15.09.1939 rok), kpt. mar. Jan Grudziński (15.09.1939 r.-8.06.1940 r.). 8.06.1940 roku to data ostatniego meldunku radiowego, nadanego z „Orła".

Okręt bliźniaczy: ORP „Sep". Zbudowany w holenderskiej stoczni Rotterdamsche Droogdok Maatsckappij, Rotterdam (wodowany 17.10.1938 roku w służbie od 18.04.1939 roku). Internowany w Szwecji 17.09.1939 roku. Do kraju wrócił 24.10.1945 r. Pełnił służbę w ludowej Marynarce Wojennej.