czwartek, 24 lutego 2011

Patrolowa łódź latająca Sunderland Mk.V


Patrolowa łódź latająca Sunderland Mk.V

W 1936 roku w angielskiej wytwórni lotniczej Short Brothers & Harland Limited Oswald Short i Arthur Gouge opracowali projekt patrolowej lodzi latającej według specyfikacji nr 22/36 angielskiego ministerstwa lotnictwa. Od razu przystąpiono do budowy prototypu oznaczonego S.25. Prototyp ten, o numerze fabrycznym K4774. napędzany 4 silnikami gwiazdowymi Pegasus X o mocy 699 kW (950 KM) każdy, oblatał pilot John Lankester Parker razem z Haroldem Piperem 16 października 1937 roku. Lot trwał 45 minut.



21 kwietnia 1938 r. wzleciał w powietrze pierwszy egzemplarz seryjny S.25 z tymi silnikami,
nazwany Sundarland Mk.I. Osiągał on prędkość maksymalną 338 km/h, pułap 4300 m,
a jego zasięg wynosił 4670 km. Łącznie wykonano 76 Sunderlandów Mk.I.

10 kwietnia 1942 r. oblatano pierwszą seryjną łódź latającą Sunderland Mk.II przystosowaną do zwalczania okrętów podwodnych. Do jej napędu zastosowano 4 silniki gwiazdowe Pegasus XVIII o mocy 784 kW (1065 KM), nieco zmodyfikowane uzbrojenie (4 karabiny maszynowe z tyłu kadłuba, po 2 karabiny maszynowe w górnej i przedniej wieży strzeleckiej). udźwig bomb zwiększono do 1200 kg. Wersję tę wyposażono w radar ASV Mk.II, czego widomym znakiem były trzy rzędy masztów antenowych umieszczonych u góry i po obu stronach kadłuba. Ogółem wyprodukowano 43 łodzie latające tej wersji.

Pierwszy egzemplarz najliczniej wytwarzanej wersji Sunderland Mk.III oblatano nieco wcześniej, bo już 15 grudnia 1941 r. Była to wersja najbardziej uniwersalna, stąd wyprodukowano aż 456 Sunderlandów Mk.III.

Największe zmiany wprowadzono w Sunderlandach Mk.IV. Do ich napędu użyto 4 silników gwiazdowych Hercules o mocy 1251 kW (1700 KM) każdy. Uzbrojenie składało się z 2 działek kal. 20 mm w nosie kadłuba oraz 8 karabinów maszynowych kal. 12,7 mm rozmieszczonych w czterech stanowiskach strzeleckich, Pierwszego Sunderlanda Mk.IV oblatano 30 sierpnia 1944 r. Wykonano tylko 10 maszyn tej wersji.

Ostatnią seryjnie produkowaną wersją Sunder landa była wersja Mk.V, napędzana przez amerykańskie silniki gwiazdowe. Stanowiła ona w zasadzie wersję Mk.III wyposażoną we wzmocnione uzbrojenie o 4 stałe karabiny maszynowe obsługiwane przez pilota. Były one przydatne szczególnie przy zwalczaniu obsługi działek przeciwlotniczych na okrętach podwodnych wroga. Ponadto wyposażono ją w udoskonalony radar ASV Mk.VIC. Pierwsze egzemplarze wersji Mk.V pojawiły się na początku 1944 roku ostatnią maszynę tego typu wyprodukowano w czerwcu 1946 r. Ogółem zbudowano 150 Sunderlandów tej wersji.

Łącznie wszystkich Sunderlandów wytworzono 749 sztuk. Podczas II wojny światowej w Sunderlandy wyposażono dywizjony RAF nr: 201, 204, 210, 228, 230 i 461, australijski 10 dywizjon RAAF i nowozelandzki 5 dywizjon. Łodzie łatające tego typu odegrały dużą rolę, szczególnie nad Atlantykiem i Oceanem Indyjskim w ochronie konwojów i skutecznym zwalczaniu okrętów podwodnych, używano ich także do transportu żołnierzy i ładunków.

Sunderlandy podczas II wojny światowej przeprowadzali lotem także piloci polscy na trasie Takoradi - Kair i dalej do Azji i w głąb Afryki. Jednym z pierwszych Polaków latających na tych maszynach był chor. pil. Juliusz Ostrowski, który od 11 do 25 czerwca 1941 roku brał udział w ustalaniu optymalnych tras lotu dla łodzi latających, Short Sunderland Mk.V była dziesięciomiejscową patrolową łodzią latającą do zwalczania okrętów podwodnych, wolnonośnym grzbietopłatem o konstrukcji metalowej; 2 stałe pływaki; napęd: 4 silniki gwiazdowe 14-cylindrowe Pratt & Whitney R-1830-90B Twin Wasp o mocy 883 kW (1200 KM) każdy, śmigła trzyłopatowe metalowe; uzbrojenie:
4 stałe karabiny maszynowe kal. 7,69 mm w nosie kadłuba, 4 ruchome karabiny maszynowe kal. 7,69 mm w tylnej wieżyczce i 2 ruchome karabiny maszynowe kal. 12,7 mm po bokach kadłuba, 1300 kg bomb.

Dane techniczne - wymiary:
Rozpiętość 34,39 m, długość 26 m, wysokość 10,52 m,
masy: całkowita (w locie) 27 239 kg, własna 16 797 kg,
osiągi: prędkość maksymalna 342 km/h, prędkość przelotowa 258 km/h, pułap 5450 m, zasięg 4790 km.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz