Samolot bombowy Stirling Mk.III

Samolot bombowy Stirling Mk.III

W 1936 roku angielskie ministerstwo lotnictwa ogłosiło zapotrzebowanie na budowę ciężkiego samolotu bombowego, o dużym udźwigu bomb, silnym uzbrojeniu obronnym, mogącego działać bez osłony myśliwskiej. Warunki techniczne, jakim samolot taki miał odpowiadać, sprecyzowano w piśmie B.12/36. Musiał on przede wszystkim charakteryzować się układem jednopłata, nowoczesną konstrukcją i dobrymi osiągami, a szczególnie dużą prędkością lotu oraz dalekim zasięgiem.



Budowy samolotu podjęły się trzy znane angielskie wytwórnie lotnicze: Short Brothers at Rochester, Supermarine Aviation Works oraz W. G. Armstrong Whitworth Aircraft Ltd. Przedstawiły one projekty samolotów. Po weryfikacji wstępnej zatwierdzono projekty dwóch pierwszych firm, aby ostatecznie zdecydować się na realizację projektu samolotu wytwórni Short, której polecono przystąpić do budowy prototypu. Samolotowi nadano nazwę Stirling.

Projekt firmy Short przewidywał budowę ciężkiego bombowca, średniopłata, o konstrukcji nowoczesnej półskorupowej, napędzanego przez cztery silniki tłokowe gwiazdowe, o dużym udźwigu bomb i silnym uzbrojeniu obronnym, składającym się z karabinów maszynowych, rozmieszczonych w wieżach strzeleckich; przedniej, grzbietowej i tylnej. W konstrukcji bombowca wykorzystano szereg sprawdzonych z powodzeniem rozwiązań, zastosowanych uprzednio w łodzi latającej Sunderland.

Do budowy prototypu, oznaczonego symbolem S.31, przystąpiono pod koniec 1937 roku. Prototyp oblatał pilot doświadczalny wytwórni John Lankester Parker w Rochester 19 września 1938 roku. Był on napędzany czterema silnikami tłokowymi 7-cylindrowymi Pobjoy Niagara III o mocy zaledwie 66 kW (90 KM) każdy. Lot prototypu z uzbrojeniem nastąpił 21 października 1938 roku. Próby zbudowanych dwóch prototypów, ciągle udoskonalanych, m.in. z silnikami Pobjoy Niagara IV o mocy 85 kW (115 KM) każdy, trwały przez cały 1939 rok. Osiągi prototypów nie były w pełni zadowalające. Jednak z powodu trwającej W Europie wojny, po locie testowym prototypu 3 grudnia 1939 roku samolot bombowy Stirling skierowano do produkcji seryjnej. Do jego napędu użyto czterech mocniejszych silników gwiazdowych 14-cylindrowych Bristol Hercules XI o mocy 1075 kW (1460 KM) każdy.

Pierwszy samolot bombowy produkcji seryjnej Stirling Mk.I wyprodukowano w lipcu 1940 roku potem samoloty te zaczęto sukcesywnie dostarczać do angielskich dywizjonów bombowych. Stirlingi produkowano w następujących wersjach: Mk.I, Mk.II (tylko prototypowa), Mk.III, Mk.IV, Mk.V. Wersje Mk.I i Mk.III były wersjami bombowymi, wersję Mk.IV stosowano do holowania szybowców transportowych Hamilcar i Horsa, a wersja Mk.V była używana w latach 1944 i 1945 jako transportowa i pasażerska ( do przewozu 40 osób). Ogółem zbudowano 2300 Stirlingów wszystkich wersji.

Stirlingi były pierwszymi ciężkimi bombowcami zastosowanymi do bombardowania terytorium Niemiec podczas II wojny światowej. Pierwszy lot bojowy, jako maszyny 7 dywizjonu bombowego, wykonały 10 lutego 1941 roku, bombardując Rotterdam. Pod koniec 1941 roku 150 Stirlingów z 215 i 149 dywizjonu wzięło udział w bombardowaniu Niemiec. Rok 1942 był rokiem udanych działań Stirlingów. Brały one udział w bombardowaniach zakładów zbrojeniowych w Hanowerze, Bremen, Hamburgu, portu Wilhelmshaven, Berlina aż do końca 1943 roku. W drugiej połowie wojny Stirlingi zastępowano nowszymi bombowcami Halifax i Lancaster. Zaczęto je natomiast używać do holowania szybowców, lotów transportowych i celów szkoleniowych.

Na samolotach bombowych Stirling latali podczas II wojny światowej także piloci polscy w różnych jednostkach RAF, dostarczając te samoloty do Afryki Północnej, na Środkowy Wschód oraz do Indii, gdzie były również używane.



Samolot Short Stirling Mk.III był siedmio lub ośmiomiejscowym ciężkim samolotem bombowym, średniopłatem o konstrukcji półskorupowej, całkowicie metalowej, podwozie klasyczne wciągane w locie; napęd: 4 silniki gwiazdowe Bristol Hercules XVI o mocy 1214 kW (1650 KM) każdy; uzbrojenie: 8 karabinów maszynowych Browning kal. 7,69 mm rozmieszczonych w wieżach strzeleckich po 2 w przedniej i grzbietowej oraz 4 w tylnej, 6350 kg bomb w komorze bombowej.

Dane techniczne
wymiary: rozpiętość 30,2 m, długość 26,6 m, wysokość 6,94 m;
masy: całkowita (w locie) 27 000 kg, własna 19 580 kg; osiągi: prędkość maks. 434 km/h,
pułap 5190 m, zasięg 3240 km.

samoloty brytyjskie,