Radzieckie wojska pancerne w bitwie na Łuku Kurskim

Radzieckie wojska pancerne w bitwie na Łuku Kurskim

Podstawowym czołgiem wojsk sowieckich był oczywiście czołg średni T-34, wyposażony w armatę 76 mm. Dane dotyczące ilości T-34 będących w linii są różne, wahają się od 2033 do 2200 czołgów. W 1942 roku zaprzestano wyposażania brygad pancernych w czołgi średnie i ciężkie. Każda nowo formowana jednostka otrzymywała jednolity sprzęt. W końcu 1942 roku w miejsce samodzielnych batalionów rozpoczęto formowanie samodzielnych pułków czołgów. Od stycznia etat pułku czołgów powinien wynosić 39 wozów średnich, jednak w praktyce były to zazwyczaj 32 czołgi średnie oraz 7 czołgów lekkich.




Czołg T-34 M3 Lee

Samodzielny pułk miał 23 czołgi T-34 oraz 16 czołgów lekkich. Jednak jeszcze w lipcu 1943 roku część jednostek posiadała etaty zgodne ze stanami obowiązującymi w 1942 roku. W bitwie kurskiej dwie brygady pancerne miały na swoim wyposażeniu amerykańskie czołgi M3 Lee (dwie brygady posiadały część tych czołgów w jednym batalionie). Rosjanie używali czołgów M3A3 oraz M3A5 (około 300 sztuk łącznie). Pierwszą jednostką, która otrzymała te czołgi, był 13 Korpus Pancerny z 1 Armią Pancerną oraz 134 pcz z 4 Korpusu Pancernego Gwardii. Czołgi nie cieszyły się dobrą opinią wśród czołgistów, miały słabszy silnik niż czołg T-34, który wymagał wysokogatunkowego paliwa, jakiego Rosjanie nie mieli.

M3 A5

Układ jezdny sprawiał olbrzymie kłopoty, kurz i piach powodowały spadek prędkości. Prowadzenie ognia z armaty 75 mm wymagało manewrowania całym pojazdem, opancerzenie było niewystarczające. O opinii jaką miał czołg, świadczy przydomek nadany pojazdowi przez czołgistów: „Grób dla sześciu braci”.

Drugim „sowieckim" czołgiem był „Churchill". Czołg klasyfikowano jako ciężki. Także i on nie cieszył sie dobrą opinią. Słabe uzbrojenie - działa kalibru 40 i 57 mm, tylko nieliczne miały działo 75 mm - powolność oraz benzynowy silnik, wszystko to sprawiło, że czołgi stopniowo wycofano z pierwszej linii. Jednak jeszcze w 1944 roku Churchille walczyły w Karelii i wzięły udział w walkach o Viipurii (Wyborg).

Pod Kurskiem w walkach wzięły udział pułki artylerii pancernej (później samobieżnej). Ich wyposażeniem były działa samobieżne SU-76, SU-122 oraz SU-152. Jeden z pułków był wyposażony w działa SU-76I. Były to samobieżne działa zbudowane przy wykorzystaniu podwozi zdobycznych czołgów Pz.Kpfw. III i uzbrojone w armatę kalibru 76,2 mm.

Pułk artylerii pancernej według etatu powinien posiadać 21 wozów Su-76, po 5 w czterech bateriach, oraz 1 pojazd dowódcy. Pułk wyposażony w SU-122 składał się z dwóch baterii, po 8 maszyn w każdej, oraz 1 maszyny dowódcy. Pułk ciężki dysponował działami SU-152 i składał się z sześciu baterii po 2 maszyny oraz 1 czołgu KW-1 dowódcy. W późniejszym okresie w pozostałych pułkach także wprowadzono czołgi (T-34) jako maszyny dowódcy.
Czołgami lekkimi były oczywiście czołgi T-70 oraz T-60.