Samolot myśliwski Fulmar Mk. I

Samolot myśliwski Fulmar Mk. I

Znana angielska firma lotnicza Fairey Aviation Company Limited, specjalizująca się w budowie samolotów pokładowych operujących z lotniskowców, w drugiej połowie lat trzydziestych podjęła prace nad projektem myśliwca w nowoczesnym układzie jednopłata, zdolnego do bazowania na pokładzie lotniskowców i skutecznej osłony własnych samolotów torpedowych oraz konwojów przed atakami samolotów wroga.



Napięta sytuacja międzynarodowa, intensywna rozbudowa hitlerowskiej marynarki wojennej nie pozostawiały zbyt wiele czasu. Konstruktorzy wytwórni Fairey przystąpili więc 5 maja 1938 roku do opracowania projektu pokładowego samolotu myśliwskiego o nazwie Fulmar, wzorując się na konstrukcji lekkiego bombowca tej firmy Battle w układzie dolnopłata, wykorzystując rówileż swe doświadczenia zdobyte przy budowie kilku typów pokładowych samolotów torpedowych. Fulmar stał się więc odmianą myśliwską samolotu Battle, uzbrojoną w 8 korabinów maszynowych kal. 7,69 mm, umieszczonych w skrzydłach, i przystosowaną do katapultowania z pokładów lotniskowców.

Do napędu Fulmara wybrano silnik tłokowy rzędowy Rolls-Royce Merlin. Pierwszy prototyp samolotu o numerze fabrycznym N1854 oblatał pilot wytwórni Duncan Menzies 4 stycznia 1940 roku Podczas prób samolot okazał się łatwy w pilotażu, stateczny i osiągał założone w projekcie parametry lotu. Po dokonaniu niezbędnych zmian konstrukcyjnych oraz dopracowaniu w kabinie wyposażenia i przyrządów na stanowisku obserwatora drugi prototyp o numerze N1855 już z dwuosobową załogą oblatano 6 kwietnia 1940 roku.

Wypróbowano na nim działanie uzbrojenia i przyrządów nawigacyjnych i 21 maja 1940 roku samolot skierowano do produkcji seryjnej pod oznaczeniem Fulmar Mk.I. Pierwszą partię 10 samolotów Fulmar przekazano w czerwcu 1940 roku do 806 dywizjonu, aby je wypróbować w warunkach bojowych. We wrześniu tego roku, bazując na pokładzie lotniskowca HMS Illustrious, wzięły one udział w osłonie konwojów morskich płynących na Maltę. Najwięcej kłopotów nastręczyło pilotom lądowanie na pokładzie lotniskowca. Ten najtrudniejszy element pilotażu na Fulmarach przećwiczyli w licznych treningowych lądowaniach na pokładzie oddanego w tym celu okrętu HMS Argus.



Od 2 do 14 września 1940 roku załogi Fulmarów operujące z lotniskowca HMS Illustrious zestrzeliły 10 bombowców włoskich oraz osłaniały skutecznie operacje Swordfishów. W samoloty Fulmar wyposażono dalsze angielskie dywizjony: 808 bazujący na pokładzie HMS Ark Rayal i 807 na pokładzie HMS Pegasus. Do grudnia 1940 roku wspomagały one Fulmary z dywizjonu 806 w rejonie Malty w walkach z lotnictwem włoskim. Od stycznia 1941 roku samoloty Fulmar Mk.I zgrupowane w dywizjonach: 800, 804, 805, 809 i 884 brały udział w walkach powietrznych na Morzu Śródziemnym, m.in. w lipcu 1941 roku w ataku na Petsamo po raz pierwszy spotkały się w walce z myśliwcami Messerschmitt Bf 109. W 1942 roku Fulmary z dywizjonów: 804, 809, 884 i 889 broniły strefy Kanału Sueskiego, a z dywizjonu 803 Ceylonu. W listopadzie 1942 roku bazujące na pokładach lotniskowców Victorious i Formidable myśliwce Fulmar z dywizjonów 809 i 893 brały udział w ochronie alianckich wojsk inwazyjnych w Afryce Płn.

W 1943 roku Fulmary z dywizjonu 893, zastępowane już sukcesywnie przez doskonalsze myśliwce pokładowe Seafire, wzięły udział w operacji inwazyjnej Sycylii, a z dywizjonu 813 ochraniały przed samolotami niemieckimi konwoje alianckie płynące do Murmańska. Należy jeszcze wspomnieć, że 250 Fulmarów Mk.I przebudowano na wersję Mk.II, wyposażając je w mocniejszy silnik rzędowy Merlin 30 o mocy 957 kW (1300 KM), filtr tropikalny powietrza oraz dodatkowo w jeden ruchomy karabin maszynowy Vickers K umieszczony z tyłu kabiny na grzbiecie kadłuba.

Podczas II wojny światowej na Fulmarach latali także piloci polscy, samolot Fairey Fulmar Mk.I był dwumiejscowym pokładowym samolotem myśliwskim, dolnopłatem o konstrukcji metalowej półskorupowej; podwozie klasyczne wciągane w locie; napęd: 1 silnik rzędowy 12-cylindrowy Rolls-Royce Merlin VIII o mocy 795 kW (1081 KM), śmigło trójłopatowe metalowe; uzbrojenie: 8 karabinów maszynowych Browning kal. 7.69 mm umieszczonych po 4 w każdym skrzydle oraz ewentualnie 2 bomby po 113,4 kg podwieszone pod skrzydłami.

Dane techniczne
wymiary: rozpiętość 14,14 m, długość 12.27 m, wysokość 3.25 m;
masy: całkowita (w locie) 4445 kg, własna 3349 kg;
osiągi: prędkość maks. 412 km/h, prędkość wznoszenia 6,15 m/s, pułap 6827 m,
zasięg 1336 km, czas wznoszenia na wysokość 2135 m - 6 min, na wys. 6095 m - 26,5 min.