Lekki samochód pancerny BA-64

Lekki samochód pancerny BA-64

Wybuch wojny niemiecko-radzieckiej w czerwcu 1941 roku spowodował przyspieszenie prac nad wprowadzeniem do produkcji seryjnej lekkiego samochodu terenowego o podwyższonych parametrach GAZ-64. Jego konstruktor, W. A. Graczow zaproponował wówczas, aby na bazie tego „gazika" zbudować lekki, uzbrojony jedynie w broń maszynową, samochód pancerny. Kierownictwo zakładów w Gorkim poparło te inicjatywę, w rezultacie czego już 17 lipca tegoż roku przystąpiono do prac wstępnych.

Projekt nowego wozu bojowego przedłożył inż. F. A Lepiendin, a kierownictwo budowy zlecono inż. G. M. Wassermanowi. Kompozycją i opancerzeniem kadłuba zajęli się inżynierowie J. N. Soroczkin, B. T. Komorowski i W. F. Samoiłow. Uwzględniając doświadczenia swoich poprzedników z lot 30-tych, zbudowali oni nadwozie z płyt pancernych o różnej grubości i pochylonych pod różnymi katami. Nowy wóz otrzymał nowoczesny i funkcjonalny kształt, który w przyszłości stał sie wzorem dla rodzimych i obcych transporterów opancerzonych.

Pierwsze wersie samochodu, który otrzymał oznaczenie BA-64, miały napęd tylko na tylną oś. Późniejsze egzemplarze uzyskały napęd na obydwie osie, co znacznie podwyższyło ich manewrowość. BA-64 wyposażony był w radiostację o zasięgu 15 km, silnik przystosowany do procy na paliwach i olejach niskiej
jakości, w unowocześnione instalacje zasilania, chłodzenia silnika, wentylacji pomieszczeń załogi itp.

W styczniu 1942 roku wypróbowano układ jezdny nowego samochodu, a w maju poddano go próbom poligonowym i ostatecznie określono jego przeznaczenie. Uznano, że będzie to wóz rozpoznawczy i łącznikowy, Samochód BA-64 miał obrotową, odkrytą wieżę, w której umieszczony był karabin maszynowy DT. Można było z niego prowadzić ogień do celów naziemnych i powietrznych.

W grudniu 1942 roku wypróbowano wersję BA-64W i BA-64G, przystosowane do ruchu do torach kolejowych. Wiosną 1943 roku opuściły zakłady gorkowskie pierwsze egzemplarze wersji BA-64D, uzbrojone w wielkokalibrowy karabin maszynowy DSzK kal. 12,7 zabudowany w poszerzonej wieży. W tym samym roku zbudowano odmianę BA-64E. Wóz ten nie miał wieży i przystosowany był do przewozu 6-osobowego desantu. Opracowano również tzw. wariant zimowy, wyposażony w narty i gąsienice. Jedną z ostatnich modyfikacji był BA-64B - sztabowy. Opancerzone „gaziki" weszły do walk na frontach Briańskim, Woroneskim i Stalingradzkim. Pewna ich liczba znajdowała się również na uzbrojeniu jednostek pancernych Ludowego Wojska Polskiego.

Załoga 2 osoby. Masa bojowa - 2,425 tony. Rozmiary: długość 3,660 m, szerokość - 1,690 m, wysokość - 1,875 m. Uzbrojenie: jeden kaem DT kal. 7,62 mm wzór 1929 z zapasem 1260 naboi. Pancerz: od 4 mm (podłoga) do 15 mm (przednia część korpusu). Napęd: czterocylindrowy silnik benzynowy o mocy 50 KM. Prędkość maks- po szosie - 80 km na godz. Zasięg: 560 km po szosie i 335 po drogach gruntowych.