Samolot szkolno-obserwacyjny RWD-8 PWS

Samolot szkolno-obserwacyjny RWD-8 PWS

Inż. Stanisław Wigura opracował pod koniec 1931 roku projekt wstępny samolotu szkolnego RWD-8 przeznaczony na konkurs ogłoszony przez Ligę Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. Samolot zaprojektowano w układzie górnopłata z płatem lekko skośnym, aby ułatwić wsiadanie do przedniej kabiny. Projekt został zaakceptowany przez LOPP i lotnictwo wojskowe, w związku z czym inynierowie Stanisław Rogalski, Stanisław Wigura i Jerzy Drzewiecki wykonali w Doświadczalnych Warsztatach Lotniczych (DWL) w pierwszej połowie 1932 roku projekt szczegółowy RWD-8.

Prototyp tego samolotu oblatał na początku 1933 roku na lotnisku Okęcie w Warszawie J. Drzewiecki. Po wszechstronnych próbach kilku egzemplarzy prototypów, usunięciu różnych usterek i zastosowaniu lotek typu Friese skutecznych i dających małe siły na drążku sterowym pierwszy tego rodzaju egzemplarz RWD-a oblatał w lutym 1934 roku Kazimierz Chorzewski.

Własności lotne samolotu okazały się bardzo dobre. RWD-8 był samolotem bardzo statecznym, sterownym i prawidłowym w pilotażu. Lotnictwo wojskowe przyjęło tę maszynę jako standardowy typ do podstawowego szkolenia. Ponieważ DWL miały ograniczone możliwości produkcyjne, zapadła decyzja uruchomienia produkcji tego samolotu w Podlaskiej Wytwórni Samolotów (PWS) przede wszystkim dla potrzeb wojska. W PWS zaprojektowano do RWD-8 stalową dolną przednią krawędź osłony silnika, chroniącą go od uszkodzenia w razie kapotażu samolotu.

W lotnictwie wojskowym stosowano samoloty RWD-8 w szkołach, ośrodkach wojskowego przysposobienia lotniczego, a w pułkach lotniczych oprócz szkolenia także do łączności. DWL produkowały samoloty dla aeroklubów, Cywilnej Szkoły Pilotów, osób prywatnych i na eksport. Na licencji budowano je w Estonii i Jugosławii. Produkcję RWD-8 zakończono na przełomie lat 1938-39 w obu wytwórniach. Ogółem w DWL wyprodukowano ok. 100 samolotów RWD-8, o w PWS ok. 500 sztuk, z czego 350 dla wojska, 150 dla aeroklubów. W liczbie 500 sztuk zbudowano 50 samolotów dostosowanych do lotów nocnych z oświetleniem kabiny, reflektorem pod płatem i światłami pozycyjnymi.

Wyprodukowano również 50 samolotów oznaczonych RWD-8a, wyposażonych w dodatkowy zbiornik paliwa w płacie, co przedłużało czas trwania lotu o 1 godzinę. Cena 1 egzemplarza wynosiła w DWL 22 300 zł. W listopadzie 1938 roku w lotnictwie wojskowym było 349 RWD-8, z czego 200 w szkolnictwie, 45 w plutonach łącznikowych i 104 w rezerwie. W 1939 roku jednostki bojowe były wyposażone w 40 samolotów łącznikowych RWD-8. Brygady Pościgowa i Bombowa miały po 3 samoloty w plutonach 1, 2, 4, 12, 13, zaś lotnictwo armijne w plutonach 3, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 również po 3 RWD-8, z wyjątkiem plutonu 8 Armii „Pomorze", który miał 4 samoloty.


W Wojnie Obronnej Polski we wrześniu 1939 roku samoloty RWD-8 spisywały się bardzo dzielnie. Na szczególną uwagę zasługują loty na tych nieuzbrojonych samolotach w drugiej połowie września i tak np. kilka razy przelatywał nocami na RWD-8 od 17 do 23 września z oblężonej Warszawy do otoczonego Modlina kpr. pil. I. Radzimiński, przewożąc lekarstwa. rozkazy, meldunki. W nocy z 25 na 26 września 1939 roku siedem samolotów RWD-8 odleciało ze stolicy na Węgry. Ostatnie dwa samoloty RWD-8 latały nad Polską w dniach od 24 września do 4 października 1939 roku. Należały one do plutonu łącznikowego SGO „Polesie". Załogę stanowili kpt. E. Piorunkiewicz por. J. Wodnicki, którzy wykonywali loty rozpoznawcze i szturmowe (ręcznie wyrzucali granaty). W dniu 17 września 1939 roku ewakuowano do Rumunii 47 cywilnych i 10 wojskowych RWD-8, na Łotwę zaś 40 cywilnych i wojskowych.

Samolot RWD-8 PWS był dwumiejscowym samolotem szkolno-łącznikowym, górnopłatem zastrzałowym o konstrukcji mieszanej, podwozie stałe klasyczne, trójgoleniowe, napęd: silnik rzędowy PZ Inż. Walter Junior o mocy 81 kW (110 KM).

Dane techniczne

wymiary: rozpiętość 11 m, długość 8 m, wysokość 2,3 m;
masy: całkowita (w locie) 750 kg, własna 500 kg; osiągi: prędkość maks. 170 km/h, prędkość
wznoszenia 4 m/s, pułap 4200 m, zasięg 435 km.