Tworzenie wojska polskiego we Francji

Tworzenie wojska polskiego we Francji

Po przegranej wojnie obronnej wielu polskich żołnierzy opuściło kraj. Nie chcieli oni jednak składać broni i pragnęli nadal kontynuować walkę z niemieckim wrogiem. Uciekali więc na terytorium Rumunii i Węgier, a stamtąd przedostawali się do Francji. To właśnie w tym kraju zaczęły działać emigracyjne władze polskie, a ich głównym celem było powołanie polskich sił zbrojnych mogących przystąpić do walki z Niemcami po stronie Francji. Francuzi odnosili się z dużą rezerwą do tego pomysłu.



W końcu jednak 4 stycznia 1940 roku została podpisana odpowiednia umowa wojskowa i mogło się rozpocząć tworzenie polskich jednostek wojskowych, których szkolenie miało odbywać się w zlokalizowanym w Bretanii obozie Coetquidan. Nie było to wcale przedsięwzięcie proste. Przede wszystkim Francuzi, niepewni wartości żołnierza polskiego, niezbyt chętnie przekazywali swój nowoczesny sprzęt wojskowy nowopowstającym jednostkom polskim.

Po drugie występowały problemy z rekrutacją do tworzonych oddziałów. Mimo tych kłopotów w armii polskiej we Francji udało się zebrać ok. 84 tysięcy żołnierzy i oficerów, a utworzone wtedy jednostki nie raz odegrać miały poważną rolę w czasie zmagań toczonych na różnych frontach II wojny światowej. Pośród utworzonych we Francji oddziałów należy wymienić:

- 1 Dywizję Grenadierów pod dowództwem gen. brygady Bronisława Ducha (rozwiązana 23 VI 1940 r. - jej część przedostała się do Anglii
- 2 Dywizję Strzelców Pieszych pod dowództwem gen. bryg. Bronisława Prugar-Ketlinga
- 1 Samodzielną Brygadę Strzelców Podhalańskich - pod dowództwem gen. Zygmunta Szyszko-Bohusza
- 10 Brygadę Pancerno-Motorową generała Stanisława Maczka
- 3 Dywizję Piechoty płk T. Zielińskiego

Obok armii francuskiej i jednostek brytyjskich w obronie Francji walczyły także oddziały polskie. Wzięły one udział dopiero w drugiej części zmagań wojennych, po sforsowaniu przez wojska niemieckie linii obronnych Francuzów wzdłuż rzek Somma i Aisne. W Lotaryngii walczyła 1 Dywizja Grenadierów gen. Bronisława Ducha (np. pod Lagarde 17-19 VIII). W zmaganiach w rejonie Belfortu (18-19 VI) w południowej Alzacji brała udział 2 Dywizja Strzelców Pieszych, zaś 10 Brygada Kawalerii Pancernej odznaczyła się w walkach w Szampanii (Montbard 16-17 VI). W obronie Francji po powrocie z Norwegii wzięła też udział część Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich. Żołnierze tej jednostki uczestniczyli w obronie tzw. reduty bretońskiej (16-18 VI). Trzeba też wspomnieć o udziale polskich lotników w wojnie obronnej Francji. W walkach z Luftwaffe uczestniczył 1 Dywizjon Myśliwski "Warszawski" a także część 2 Dywizjonu Myśliwskiego "Krakowsko Poznańskiego"

Wszystkie jednostki wojsk lądowych biorące udział w obronie Francji z wyjątkiem 2 Dywizji Strzelców Pieszych gen. Prugara - Ketlinga, która została internowana w Szwajcarii uległy rozwiązaniu jeszcze przed kapitulacja Francji. Ewakuacja na wyspy Brytyjskie objęła zaledwie ok. 20 tysięcy żołnierzy wchodzących w skład utworzonych polskich oddziałów.